SFEERVOLLE KERSTLIEDEREN UIT DE TIJD VAN RUBENS
Toen Jan Dewilde, bibliothecaris van het Kon. Muziekconservatorium van Antwerpen, in 2008 op zoek ging naar een geschikte afbeelding voor de kerstkaart van de school, vond hij er tussen een hoop niet geklasseerd materiaal een pak oude bladen, bedrukt met kerstmuziek. Het bleek te gaan om restanten van een drietal uitgaves met Cantiones Natalitiae, gedrukt rond het midden van de 17e eeuw door de Antwerpse muziekdrukkker Phalesius. Rudolf Rasch, een musicoloog uit Utrecht, beschreef deze drukken in zijn doctoraat uit de jaren 80 van de vorige eeuw, maar kon niet dieper ingaan op de muziek zelf. Want helaas waren enkel de altstem en de orgelbas bewaard gebleven, naast een klein aantal melodieën in volkse muziekhandschriften. Als bij toeval waren het dan net de sopraan en de tenorstem die in Antwerpen boven water kwamen, wat de mogelijkheid bood om de drie bundels (uit 1645, 1651 en 1658) opnieuw samen te stellen, mits de basstem af te leiden uit de orgelbas, en enkele ontbrekende stemmen te reconstrueren. Het jaar daarop schreef het Conservatorium een onderzoeksopdracht uit aan Piet Stryckers om die taak op zich te nemen.
Op papier is muziek niets waard. Enkel wanneer ze daadwerkelijk tot klinken gebracht wordt, kan men ze smaken en beoordelen. Hiervoor werkte Piet Stryckers met zijn strijkensemble De Meid samen met het Flanders Boys Choir, uit Sint Niklaas, o.l.v. Dieter Van Handenhoven. Hoewel tegenwoordig professionele koren de norm zijn bij opnames, is hier bewust gekozen voor een knapenkoor. Deze keuze is zeker ‘historisch correct’, want deze liederen zullen zeker geklonken hebben in de zangkapellen van onze kathedralen en grote kerken, in een tijd dat daar voor vrouwenstemmen geen plaats was. Langs de andere kant passen de volkse sfeer van het Kerstgebeuren, en de veelal naïeve teksten erg goed bij het eenvoudige kinderhart.
Er volgden concerten o.a. te Sint-Niklaas, Willebroek en in het Vleeshuis en de Sint Pauluskerk te Antwerpen. Voor de Cd-opname werd dit geheel aangevuld met een aantal zangsolisten, en een schare van blazers: fluit, cornetten, trombones, en ook een ensemble van vijf natuurtrompetten.
Zo goed als alle muziek op deze CD is na haar ontstaan in de 17e eeuw waarschijnlijk nooit meer uitgevoerd. Dit geldt niet alleen voor de kerstliederen, maar ook voor de instrumentale stukken die ook op de CD opgenomen zijn. Vioolsonates van A Kempis en Van Wichel, balletmuziek van Balthasar Richard, allen werkzaam aan het Brusselse Hof, maar ook dansmuziek van Joannes De Haze en de Antwerpse componerende Jezuïetenpater Franciscus Munninckx. Het geheel geeft een goede staalkaart van wat er in de Zuidelijke Nederlanden in de loop van de 17e eeuw aan muziek gecomponeerd werd, en hoe onze eigen componisten geleidelijk aan de nieuwe barokstijl assimileerden.
De opname werd ondersteund door volgende partners:
Royal Conservatory Antwerp – AP Hogeschool Antwerpen
Studiecentrum Vlaamse Muziek
Flanders Boys Choir
De CD is verkrijgbaar bij het Flanders Boys Choir
Stuur een mailtje naar cd@flandersboyschoir.be
Prijs 20€ + 5€ verzendingskosten.